بررسی اجزای مقاومت در سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی، بادنجان و فلفل نسبت به سوسک کلرادوی سیب‌زمینی، (Col.: Chrysomelidae) Leptinotarsa decemlineata، در شرایط مزرعه در منطقه‌ی نقده استان آذربایجان غربی

سوسک کلرادوی سیب­زمینی، Leptinotarsa decemlineata (Say)(Col.: Chrysomelidae)، یکی از مهم‌ترین آفات برگخوار سیب­زمینی و سایر گیاهان خانواده  Solanaceaeمانند بادنجان و گوجه­فرنگی در اکثر مناطق دنیا می­باشد. به­منظور مقایسه میزان مقاومت چهار گونه زراعی سیب­زمینی، بادنجان، گوجه­فرنگی و فلفل نسبت به خسارت این آفت، آزمایش­هایی در شرایط مزرعه­ انجام گرفت. در یک سری آزمون در مزرعه تعداد حشرات کامل جلب شده به هر یک از گونه­های مورد بررسی به­عنوان شاخص آنتی­زنوز تعیین گردید. برای بررسی مکانسیم آنتی­بیوز ارقام در گلدان­ها کشت شدند و در روی هر گلدان شاخه­های تیمار را به­وسیله قفس­های آستینی پوشانده و در درون هر قفس آستینی تعداد 15 عدد لارو سن اول تازه تفریخ، رهاسازی و مورد پرورش قرار گرفتند. وزن لاروها در روز دهم پس از رهاسازی، درصد تلفات دوره­های لاروی و شفیرگی و نیز طول دوره­های مزبور به­عنوان شاخص­های آنتی­بیوز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای مقایسه میزان تحمل ارقام، دو آزمایش مزرعه­ای تیمار و شاهد در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی انجام شد. در دوره­های رشد معین روی هر بوته در تمامی گونه­های آزمایش تیمار، تعداد 25 عدد لارو سن 2 و اوایل سن 3 رهاسازی گردید. هر گونه بوسیله توری از گونه مجاور ایزوله شد. در شاهد آلوده­سازی صورت نگرفت. در آخر فصل زراعی محصول تولیدی در بلوک­های تیمار و شاهد برداشت و میزان کاهش عملکرد هر یک از ارقام نسبت به شاهد تعیین گردید. تجزیه‌ی واریانس داده­های آزمون(انتخاب میزبان) نشان داد که از نظر تعداد سوسک­های مستقر شده روی بوته­ها، بین گونه­های مورد بررسی اختلاف معنی­دار وجود داشت (0/0001>P ). تجزیه واریانس داده­های آزمایش آنتی­بیوز نشان داد که در مورد تمامی صفات مورد بررسی اختلاف میان گونه­های مورد بررسی معنی­دار بود (P < 0.05). براساس مقایسه‌ی میانگین­ها، بیشترین تلفات دوره رشد و نموی و بیشترین طول دوره­های رشد و نموی آفت روی فلفل دیده شد. تجزیه واریانس داده­های آزمایش تحمل نشان داد که در مورد تمامی صفات مورد بررسی بین گونه­های مورد بررسی اختلاف معنی­دار وجود داشت (P < 0.01 ). بین صفات کاهش عملکرد محصول و میزان برگ‌خوردگی همبستگی مثبت معنی­دار مشاهده شد (P < 0.01).